BÌNH LUẬN : CHỮ "NGHĨA"
Nghĩa: Là làm việc theo đường lối phải, sống khí khái thấy việc bất bình thì ra tay can thiệp, thấy người khốn khổ, bị nạn thì ra tay cứu giúp, Có nghĩa khí thâm trọng, dám quên mình vì người, luôn nghĩ đến đại thể để thực hành đại nghĩa.biết lấy đạo nghĩa làm nền tảng cuộc sống và dẫn đạo cuộc đời, giữ vững giềng mối.
Trong lịch sử Việt Nam chúng ta có một gương anh hùng oanh liệt vì đại nghĩa hy sinh bản thân mình đó là Lê Lai liều mình cứu chúa.
1. Lê Lai liều mình cứu chúa:
Khi Bình Định Vương Lê Lợi khởi binh chống quân Minh bị lâm vào tình cảnh nguy khốn, quân ít thế cô lại nhiều lần bị quân Minh vây hiếp, vua ban hỏi các tướng lãnh:
- "Trong các tướng có ai bằng lòng đem mình thay ta ra đánh ở Tây Đô để làm mồi nhử cho giặc bắt, trường hợp đó ta sẽ rãnh tay chiêu tập quân sĩ để sau này mưu đồ đại sự."
Lê Lai liền tình nguyện đảm đương việc này, Vương lạy khấn trời nói:
- "Lê Lai đem thân mà thay chúa, nếu sau này không nhớ đến công, nguyện cung điện hóa thành rừng núi, bảo ấn hóa thành đồng, thần kiếm hóa thành dao cùn".
Lê Lai bèn xuất binh đến thành Tây Đô khiêu chiến và mặc áo Ngự bào, tự xưng Bình Định Vương. Quân giặc trông thấy người mặc áo vàng tưởng là Bình Định Vương thật, bèn đem hết quân đến vây và bắt sống; đem về rồi giết ... Nhờ thế Bình Định Vương được nghỉ ngơi vài năm để lo tích dưỡng binh đội mà quân Minh không hề để ý đến.
Sau khi đuổi sạch ngoại xâm và lên ngôi vua, Lê Lợi đã nhắc lại lời thề xưa, và bảo các công thần cùng thề sẽ không quên ơn Lê Lai và sẽ nhủ bảo con cháu điều ấy.
2. Con Khỉ có nghĩa
Có người ăn mày nuôi một con khỉ. Bác cho bận nhiều quần áo đem đi múa ngoài chợ để kiếm tiền. Người ta cho ít nhiều, người ăn mày đều chia với khỉ, mưa nắng, cực khổ nhờ nhau, ở với nhau như tình cha con.
Hơn 10 năm sau, người ăn mày già lại bị bịnh không dắt khỉ ra chợ được, mỗi ngày khỉ cứ quì bên đường mà xin ăn, phụng dưởng người ăn mày.
Đến khi người ăn mày chết, con khỉ quì đại bên đường, tiếng kêu bi thảm, ngữa mặt, giơ tay xin tiền, xin được tiền rồi nó tới chổ trại hòm. Chủ trại biết ý bán cho nó một cái hòm, thấy người phu khiêng nó chạy theo níu áo, phu khiêng hiểu ý vào khiêng cái hòm tới chổ người ăn mày chết.
Việc rồi nó liền đi kéo chà cùng lá, cỏ khô, chất đống lên mộ, nổi lửa đốt. Nó kêu vài tiếng rồi nhảy vào giữa ngọn lữa mà chết.
Cảm vì con khỉ có nghĩa, dân chúng bèn đấp mã cho nó và kêu là mã con khỉ có nghĩa.
Trong câu chuyện con Khỉ có nghĩa được truyền tụng cho thấy con vật còn có nghĩa khí, với người chủ đã cưu mang nuôi nó, dám chết theo chủ, thì chúng ta là con người nhất là một môn sinh Vovinam Việt Võ Đạo cần phải sống sao cho tròn nghĩa khí, để người đời mến khen, đừng để danh dự bị mất đi chỉ vì một chút ganh tỵ nhỏ nhoi, hay vì lợi lộc riêng tư cho bản thân mình. Các môn sinh nên sống thật có ý nghĩa để một khi nằm xuống, những việc của mình làm thế hệ sau sẽ trân trọng gìn giữ và truyền tụng đến các thế hệ kế tiếp, để con cháu đời sau còn hảnh diện vì những việc làm của mình...
Gương sáng chói trong môn phái là Chưởng Môn Lê Sáng: Là một Người sống có nghĩa khí, ân tình luôn trọn vẹn:
-
Đối với gia đình Sáng Tổ, Người luôn kính trọng và nể vì, luôn thăm hỏi và chăm sóc gia đình Sáng Tổ chu đáo kể từ lúc Sáng Tổ mất đi, nên những người con của Sáng Tổ xem Chưởng Môn như người chú ruột.
-
Đối với những người bạn đồng song đã một thời cùng làm việc chung, hay những môn đồ hậu học, Người luôn đối xử hoà khí, sống có tình có nghĩa, có trước có sau...với những người đối xử không tốt, Người vẫn ung dung không chấp nhất, vẫn luôn nể trọng, thương yêu, và mong tình thương yêu có thể cảm hoá mọi người.
-
Đối với Môn Phái, Chưởng Môn luôn sống cho Đại Nghĩa hy sinh đời sống cá nhân dành hết thời gian cuộc đời để phục vụ lý tưởng môn phái, suốt cuộc đời luôn sống cho tha nhân, nhờ vậy mà Vovinam mới có một hệ thống lãnh đạo, chỉ huy nề nếp, một chương trình huấn luyện võ thuật hợp khoa học, hệ thống lý thuyết võ đạo cao siêu, giúp cho người môn sinh Vovinam có chổ dựa tinh thần vững chắc, tạo một bước tiến tương lai vững mạnh và lâu dài, hoàn thành sứ vụ Sáng Tổ giao phó.
Người môn sinh Vovinam phải luôn sống cho Đại Nghĩa, nếu cần thiết có thể hy sinh bản thân để chu toàn đại cuộc, khi đã nhận Ân Nghĩa của người thì phải sống sao cho tròn Nghĩa Khí, có ân thì phải đền đáp, đừng vội quên đi ân nghĩa và phản bội lại ân nhân của mình, tránh làm việc có lỗi và buồn lòng người đã có công đào tạo hoặc giúp đỡ ta trở nên người tốt và thành đạt.. Như vậy mới xứng đáng là môn sinh Vovinam Việt Võ Đạo.